Het geheim van mijn moeder van JL Witterick

Titel: Het geheim van mijn moeder
Auteur: JL Witterick
Uitgever: Van Holkema & Warendorf
Aantal pagina’s: 192
Prijs: €15,00

In My Mother’s Secret wordt het verhaal verteld van Franciszka Halamajowa en haar dochter Helena. Het boek is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Tijdens de tweede wereldoorlog nam deze Franciszka met gevaar voor eigen leven 2 Joodse families en een Duitse soldaat in huis en hield hen verborgen. Ze zorgde ervoor dat ze zich schuil konden houden, maar hield ze ook in leven door eten voor hen te regelen. En dat terwijl de Duitse soldaten bij hen over de vloer kwamen voor etentjes. Franciszka heeft het leven gered van vijftien Joodse mensen uit het dorpje waar zij woonden. Van de honderden Joden die hier woonden, hebben maar dertig het overleefd, waarvan dus de helft dankzij Franciszka.

Mijn mening
Het boek My Mother’s Secret vertelt dit verhaal vanuit het oogpunt van meerdere mensen om Franciszka heen. Haar dochter komt aan het woord, maar ook iemand vanuit beide gezinnen en de Duitse soldaat. Allen vertellen het verhaal naar hoe ze uiteindelijk bij Franciszka terecht zijn gekomen en wat ze daarvoor doorstaan hebben. Het verhaal wordt heel feitelijk neergezet en de grote emotionele gebeurtenissen, zoals de razzia’s en de deportaties naar vernietigingskampen worden daarmee ook puur en alleen neergezet als feit en de emotie die je er als lezer aan toekent is de enige. Hierdoor wordt het allemaal heel erg realistisch, maar het zorgde er ook wel voor dat ik me veel minder verbonden voelde met de personages. Dingen zijn zoals ze zijn en het is niet anders, maak je er maar niet te druk om. Dat idee lijkt heel erg naar voren te komen. En in zekere zin is dat eigenlijk ook weer waar het verhaal om gaat. Het is niet zozeer de vreselijke gebeurtenissen die in de oorlog zijn gebeurd. Die zijn er wel, en dat weten we, en daarom worden ze ook genoemd. Maar er wordt niet op ingegaan, want wat veel belangrijker is, is de dapperheid en de moed die Franciszka had om deze mensen te verbergen voor de Duitsers en zo hun leven te redden. Aangezien ik gewend ben om oorlogsverhalen wat emotioneler te lezen en minder feitelijk, vond ik deze schrijfstijl wel even wennen. Het verhaal is zeker mooi en als je erover nadenkt wat voor effect het heeft gehad op de levens van de mensen die hierin beschreven worden, is dat best heftig. Toch zorgde die feitelijke manier ervoor dat ik me minder goed in de personages kon verplaatsen en dat vond ik toch wel jammer.

De bakkersdochter van Sarah McCoy

Titel: De bakkersdochter
Auteur: Sarah McCoy
Uitgever: Boekerij
Aantal pagina’s: 368
Prijs: €10,-

In het maandoverzicht van maart hebben jullie ervoor gekozen dat ik deze maand heb boek De bakkersdochter van Sarah McCoy zou lezen. Ik had al eerder haar nieuwe boek Het oude huis gelezen en was daar al erg van onder de indruk. Naar deze was ik dus ook zeer zeker benieuwd. Het is dan niet meer helemaal april, maar ik kwam niet helemaal uit, dus vandaar dat deze vandaag pas op mijn blog verscheen!

De bakkersdochter van Sarah McCoy vertelt het verhaal van Elsie Schmidt en Reba Adams, zestig jaar na elkaar.
In het Duitsland van 1945 lijkt de oorlog ten einde te komen. Elsie en haar ouders, eigenaars van een bakkerij, zijn hier nog niet klaar voor. Ze zijn groot aanhangers van het naziregime en kunnen zich goed vinden in het beleid van Hitler. Echter, als Elsie een keer meegaat naar een bal voor nazi officieren en daar toegezongen wordt door een Joods jongetje, begint Elsie te twijfelen. En als dan het jongetje ’s avonds ineens voor haar deur staat en om hulp vraagt, weet Elsie even niet wat ze moet doen. Op het verbergen van Joden staat immers een zware straf. Maar hem zomaar buiten laten staan voelt ook niet goed.
Zestig jaar later komt Reba Adams bij de bakkerij van Elsie langs om een interview af te nemen. Het loopt echter niet zoals zij had verwacht en in plaats van dat ze Elsie haar verhaal laat doen, vraagt de dochter van Elsie, Jane Reba het hemd van het lijf. En hoewel Reba denkt dat ze het prima voor elkaar heeft, blijkt ze eigenlijk niet goed te weten wat ze wil.

Mijn mening
De bakkersdochter is een mooi verhaal over twee totaal verschillende vrouwen die beiden voor een belangrijke keuze in hun leven staan. De keuze die ze zullen maken zal hun leven veranderen. Het verhaal is goed geschreven en Sarah McCoy heeft een prettige schrijfstijl. Het onderwerp dat ze beschrijft vind ik zelf ook altijd erg boeiend. Het was vooral erg interessant omdat het verhaal over de Tweede Wereldoorlog voor de verandering eens een keer te zien was vanuit het oogpunt van voorstanders van het naziregime. Hoewel je weet van de vreselijke dingen die er toen gebeurd zijn, weet Sarah McCoy het hier zo neer te zetten dat de familie Schmidt toch een familie is in wie je je kunt verplaatsen. En ook Elsie vergeef je zonder er al te veel over na te denken, ondanks dat ook zij niet volledig zonder blaam is. Ze leek dan wel een onwetend meisje als zeventienjarige in 1945, toch wordt duidelijk dat ze wel van dingen op de hoogte was. Maar op de een of andere manier is dat niet erg. Het verhaal van Reba vond ik wat minder interessant, maar nog steeds wel goed geschreven. En naast het verhaal van Reba heb je ook nog het verhaal van haar vriendje Riki, die bij de grens werkt om illegale vluchtelingen te vinden en terug te sturen. Eigenlijk zitten hier meer overeenkomsten met het verhaal van Elsie dan bij het verhaal van Reba. Zowel Elsie als Riki beginnen steeds meer te twijfelen aan de dingen die ze lange tijd als vanzelfsprekend hebben gezien. Verder zijn in 1945 de Joden in zekere zin illegaal, waar in de tegenwoordige tijd de Mexicanen die de grens oversteken illegaal in Amerika verblijven. Elsie weet niet wat ze moet doen als het Joodse jongetje voor haar deur staat en haar keuze heeft bepaalde gevolgen. Ook Riki weet niet goed wat hij moet als een elfjarig jongetje met zijn familie in Amerika wordt opgepakt. Ook zijn keuze heeft gevolgen voor hem. Net als haar nieuwe boek Het oude huis vond ik ook dit boek erg boeiend. De schrijfstijl van Sarah McCoy vind ik prettig en de onderwerpen die ze in haar boeken beschrijft zijn onderwerpen die ik zelf erg interessant vind. Ook wel vergelijkbaar met de boeken van Tracy Chevalier.

Een maaltijd in de winter van Hubert Mingarelli

Titel: Een maaltijd in de winter
Auteur: Hubert Mingarelli
Uitgever: Meulenhoff
Aantal pagina’s: 160
Prijs: €15,95

Drie soldaten staan met hun legereenheid gestationeerd in de bossen van Polen waar ze gevangenen moeten executeren. Als drie soldaten de werkzaamheden zat beginnen te worden, vragen ze bij hun commandant om een andere taak, die ze toegewezen krijgen. Ze moeten met z’n drieën op zoek naar gevluchte joden die zich schuilhouden in het bos. Het is ongelooflijk koud en het hele bos is bedekt met sneeuw. Na een zoektocht van iets meer dan een halve dag, vinden ze uiteindelijk per toeval een joodse man die zich verscholen houdt in een holletje in de sneeuw. De regels van hun legereenheid schrijft voor dat ze de man mee terug moeten nemen naar hun kamp om hem daar te laten executeren. Omdat het al vrij laat is, stoppen de drie soldaten en de joodse gevangene bij een verlaten hut in het bos waar ze proberen een maaltijd klaar te maken die ze vervolgens delen met de joodse gevangene en een Poolse boer die ook in de bossen rondloopt.

Mijn mening
Het is een kort verhaal van maar 160 pagina’s met veel lege pagina’s, grote letters en grote regelafstand dat je makkelijk in één dag uitleest. Het verhaal zelf beslaat een dag en een stukje van een nacht, maar er wordt veel meer dan dat verteld. Doordat het wordt verteld vanuit het oogpunt van een van de soldaten, zie je wat het met hen doet. Een van de drie is vader en maakt zich verschrikkelijke zorgen om zijn zoon, voor wie hij er nu zelf niet kan zijn. Verder wordt duidelijk dat ze het werk wat ze doen zat zijn en liever andere dingen doen, maar dat dit haast niet mogelijk is. Als ze dan eindelijk wat anders mogen doen, staan ze wederom voor een groot dilemma. Kiezen ze voor een goed gevoel voor in de toekomst of juist voor een beter dag de dag erna? Een zeer ingrijpend verhaal waarbij je jezelf echt in het hutje in de bossen van Polen waant, wachtend tot de soep warm wordt en hopend dat het vuur aanblijft! Ondanks dat je het in zeer korte tijd uit hebt, blijft het je nog lang bij! Zo’n boek wat je prima meer dan een keer leest.

Zie ook De vlucht van Jésus Carrasco.

De boekendief van Markus Zusak

Titel: The Book Thief (De boekendief)
Auteur: Markus Zusak
Uitgever: The House of Books
Aantal pagina’s: 560

Het meest verrassende aan The Book Thief is dat het verhaal verteld wordt vanuit het perspectief van de Dood. Dit is iets waar je jezelf af en toe ook even aan moet helpen herinneren tijdens het verhaal. Het verhaal begint vlak voor de Tweede Wereldoorlog als Liesel samen met haar broertje door haar moeder naar een stadje vlak bij München wordt gebracht om daar bij een gezin te gaan wonen dat beter voor hen kan zorgen. Liesels broertje overlijdt echter tijdens de treinreis en uiteindelijk komt Liesel alleen aan bij haar pleegouders. Onderweg heeft ze ergens een boek “gevonden.” Liesel moet eerst heel erg wennen bij haar pleegouders en elke nacht heeft ze nachtmerries over de dood van haar broertje. Haar pleegvader komt elke nacht bij haar en kalmeert haar. Op een gegeven moment vindt hij het boek dat Liesel heeft verstopt onder haar matras. Vanaf dat moment leert hij haar lezen, iets wat voor Liesel heel belangrijk wordt. Als de oorlog begint, wordt het voor het gezin steeds moeilijker om te overleven. Liesels pleegouders hebben steeds minder werk en komen maar moeilijk aan eten. Dit weerhoudt hen er echter niet van onderdak te bieden aan Max, een Joodse onderduiker. Liesel en Max raken met elkaar verbonden door woorden en verhalen en worden goede vrienden. Er is echter altijd de angst dat Max ontdekt wordt of dat het stadje geraakt wordt door luchtaanvallen.

Mijn mening
In het begin had ik wat moeite met de schrijfstijl van het boek. Het is soms wat kinderlijk en vrij direct en kort opgeschreven. Naarmate het verhaal vorderde, kon ik er beter inkomen. Het verhaal werd ook wat duidelijker en daarmee ook boeiender. Het belang van woorden en boeken wordt heel duidelijk. Het helpt Liesel niet alleen zich thuis te voelen op een plek waar ze in de eerste instantie niet hoort, maar het is ook iets wat helpt haar beter te voelen op momenten dat ze zich niet goed voelt en uiteindelijk redt het zelfs haar leven. Daarnaast zie je heel duidelijk de onschuld van kinderen ten tijden van de oorlog. De kinderen maken deel uit van de Hitler Jugend maar vragen zich soms wel af waarom. Het wordt echter ook goed duidelijk dat je als kind en als ouder van een kind geen andere keuze had. Er niet bij horen kon duidelijke consequenties hebben. Toch zie je in dit verhaal ook goed de moeite die mensen ermee hadden. De dingen gebeurden vlak voor hun ogen en ondanks dat ze niet anders konden dan het aanschouwen, proberen sommigen toch op de een of andere manier net dat verschil te maken. Het boek zet je zeker aan het denken over hoe het in die tijd was in Duitsland, niet alleen voor volwassenen, maar ook voor kinderen.